T.C. İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ
KÜTÜPHANE VE MÜZELER MÜDÜRLÜĞÜ
KÜTÜPHANELER ve MÜZELER ÇALIŞMA ESASLARI YÖNERGESİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1- Bu yönerge, Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğü Atatürk Kitaplığı ve şube kütüphaneleri ile müzelerin teşkilat yapısını, görevli personelin yetki ve sorumluluklarını; kullanıcıların kütüphane ve müze hizmetlerinden yararlanmalarına ilişkin çalışma esaslarını belirlemek amacıyla düzenlenmiştir.
Kapsam
Madde 2- Bu yönerge Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğüne bağlı tüm kütüphane ve müzeleri kapsar.
Dayanak
Madde 3- 1580 / 5393 sayılı Belediye Kanunu ve 3030 / 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu gereğince, 09/11/1984 tarihli ve 62166 sayılı İçişleri Bakanlığı Kararı ile kurulmuş olan Kütüphane ve Müzeler Şube Müdürlüğüne ait olan yönetmeliğe dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4- Bu Yönergede Geçen;
a) Müdür: Kütüphane ve Müzeler Müdürünü,
b) Belediye: İstanbul Büyükşehir Belediyesini,
c) Kütüphane: Kütüphane ve Müze Müdürlüğüne Bağlı kütüphaneleri,
d) Müze: Kütüphane ve Müze Müdürlüğüne Bağlı müzeleri,
e) Birim Kütüphaneleri: Kütüphane ve Müze Müdürlüğüne Bağlı semt, bucak, kasaba ve diğer yerleşim merkezlerinde il veya ilçede yer alan müdürlüğe bağlı hizmet veren kütüphaneyi
f) Kullanıcı: Kütüphanelerde verilen hizmet ve olanaklardan yararlananları;
g) Derme: Kütüphane ve müzelerin koleksiyonlarına ilişkin materyallerin tümünü,
h) Kültür Varlığı: 2863 sayılı “Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu” kapsamına giren varlıkları
i) Eser: kültür varlığını ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Örgütlenme ve Yönetim
Madde 5- Kütüphane ve müze hizmet faaliyetleri “Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğü” sorumluluğunda tüm birimlerde yürütülür.
Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğü tarafından yürütülen hizmetler
Madde 6-
a) Müdür; Kütüphane ve müzelerin yöneticisi ve temsilcisidir. Kütüphane ve müzelerde çalışan bütün görevliler üzerinde genel yönetim, denetim, iş bölümü yapma, çalışma düzeni kurma, yetiştirme, hizmet içi eğitim sağlama görev ve yetkilerine sahiptir. Bu görev ve yetkilerini yönerge hükümlerine göre yürütür.
b) Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğü tarafından yürütülen hizmetler;
1- Kütüphanede eğitim, öğretim ve araştırma faaliyetlerinin gerektirdiği her türlü bilgi kaynağının sağlanması ve hizmete sunulması,
2- Kullanıcıların bilgi hizmetlerinden daha hızlı ve etkin bir şekilde yaralanmalarının sağlanması,
3- Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğüne bağlı birim kütüphaneleri arasında koordinasyon sağlanması,
4- Kütüphane içi ve dışı diğer kurum ve kuruluş kütüphaneler ile işbirliğinin sağlanması,
5- Kütüphane kullanıcılarının bilgi edinme ihtiyacı, zihinsel yaratıcılıklarını geliştirmelerini destekler ve bu yönde çalışmalar yürütür.
6- Toplumun bilgi okuryazarlığı becerisine katkı sağlayacak çalışmaları yürütür.
7- Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğünce verilecek diğer görevlerinin yürütülmesi ve benzeri hizmetlerdir.
8- Mevcut kütüphanelerin dermelerini çoğaltmak, Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğüne bağlı kütüphanelerde nitelikli dermenin oluşmasını sağlamak,
9- Yeni kütüphaneler ve müzeler açmak
10- Kitap yayın çalışmaları yapmak,
11- Müzelere tarihi ve sanat değeri olan yeni eserler kazandırmak,
12- Sergiler düzenlemek,
13- Müze envanterlerinin ve kütüphane koleksiyonunun kataloglarını basılı ve dijital ortamda yayınlamak
14- Kütüphane haftası ve Müzeler haftası kutlama programlarına katılmak,
15- Halkın Müzeleri tanıması ve gezmesini temin etmek için her türlü çalışmayı yapmak,
16- Kütüphanecilik ve Müzecilik iş ve işlemlerini çağdaş ölçütler içerisinde yerine getirmek
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kütüphane ve Müze Hizmetleri
Kütüphane Dermelerinin Oluşturulması
Madde 7- Kütüphane dermesi kitap, dergi, elektronik ve dijital kaynaklardan oluşur. Dermenin oluşturulmasında satın alma ve bağış yöntemlerinden yararlanılır.
Satın alınacak yayınların seçimi
Madde 8- Dermede yer alacak yayınların seçimi Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğü ile kütüphanecilerin çalışmaları sonucu yapılır. Satın alınması istenilen yayınlar için (kitap-dergi vb), belirlenen ölçütler göz önüne alınarak kütüphaneciler tarafından hazırlanacak sipariş listeleri Müdürlük tarafından resmi yazıyla Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğüne iletilmelidir.
Bağış Yolu ile Temin
Madde 9- Bağış yolu ile edinilen kaynaklar doğrudan kütüphane demirbaşına kaydedileceği gibi gerektiğinde Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğünce de düzenlenecek protokoller ile de bağış gerçekleştirilebilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Kütüphaneden Yararlanma ve Ödünç Verme, Kütüphane Kuralları
Kütüphaneden Yararlanma
Madde 10-
1- Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğüne bağlı kütüphanelerden yararlanma isteyen tüm kullanıcılar kütüphane üyeliği gerçekleştirdikten sonra kitap ve diğer kaynaklardan kütüphane içinde yararlanabilecekleri gibi ödünç alarak da yararlanabilirler.
2- Ödünç kitap alırken T.C. Kimlik kartı, ehliyet, pasaport gibi resmi geçerliliği bulunan bir kimlik belgesi ibraz edilir. Kimlik kartı olmayanlara ödünç kitap verilmez. Başkasına ait kimlik kartıyla kitap ödünç alınmaz.
3- Referans kaynakları (Ansiklopediler, sözlükler, nadir eserler vb.) gazeteler ve dergilerin son sayıları ile tezler ödünç verilmez.
4- Ayırtılmış eserlerden oluşan rezerv koleksiyonundan kütüphane içinde yararlanılabilir.
5- Ödünç alınan kütüphane kaynakları gününde iade edilmelidir.
6- Üzerinde iadesi gecikmiş kitap olan üyeler, kitapları iade etmeden ödünç kitap alamaz veya kullanım sürelerini uzatamazlar.
7- Kütüphane üyeleri kitap sürelerini uzatma işlemini kütüphane web sayfasında bulunan otomasyon sistemi üzerinden yapabilir.
8- Kullanıcıların kitapların kullanım sürelerini yenileme işlemini, kitaplarla birlikte kütüphanede yaparlar.
9- Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğü gerekli durumlarda ödünç alınan kitabı kullanıcıdan geri isteyebilir.
10- Kütüphaneden ödünç alınan her türlü kaynak süresinde teslim edilir.
11- Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğüne bağlı kütüphanelerde aşağıda belirtilen kullanıcı gruplarına göre değişik sürelerde ödünç verme işlemi yapılır.
11.1- Kütüphane Üyeleri
3 Adet yayın 30 gün (bir kez 15 gün süre uzatma)
Kütüphane Kuralları
Madde 11-
1- Kütüphane içinde cep telefonu ile konuşulmaz.
2- Kütüphaneye yiyecek ve içecekle girilmez.
3- Kütüphanede sigara içmek, yüksek sesle konuşmak ve gürültü yapmak yasaktır.
4- Bir eserin tümünün fotokopisini çekmek yasaktır.
5- Kütüphanede bulunan kaynaklar elektronik olarak korunduğundan, alarm çaldığı durumlarda arama yapılır.
6- Kütüphane materyalini izinsiz alan veya zarar verenler Müdürlüğe bildirilir ve haklarında yasal işlem yapılır.
7- Gerekli görüldüğü takdirde her türlü çanta ve özel eşya görevli tarafından kontrol edilir.
8- Kütüphane içinde sahibi belli olmayacak şekilde çanta veya özel eşya bırakılmaz.
9- Kütüphane kullanıcıları kütüphane personeline ait araçlar izinsiz kullanılamaz ve elektronik araç ve gereçlerin yerlerini değiştiremez.
10- Kütüphaneye kimlik kartıyla gelinmeli, sorulduğunda kimlik kartları gösterilmelidir.
11- Ödünç işlemi tamamlanmadan kaynaklar dışarı çıkarılmaz.
12- Kaynakların iade işlemi kütüphane personelince yapılır.
13- Kütüphanede bulunan bilgisayarlar sadece eğitim, öğretim ve araştırmaya yönelik amaçlar için kullanılır.
14- Kütüphanede çalışma saatlerine uyulmalıdır.
İadenin gecikmesi
Madde 12- Kullanıcılar ödünç aldıkları kaynakları iyi kullanmakla ve belirtilen tarihte iade etmekle yükümlüdürler.
Ödünç alınan yayınların zarar görmesi ve yıpratılması
Madde 13- Kütüphanede bulunan kitaplara ve dergilere kütüphane içinde veya dışında zarar veren kullanıcılardan, kitabın veya derginin koleksiyona geri katılma yönlendirmesi için Değer Tespit Komisyonu tarafından kararın yerine getirilmesi gereklidir.
Yayınların Kaybedilmesi ve Cezalar
Madde 14-
1- Ödünç kitabın kaybolması veya yırtılması durumunda, kitabın aynısı (aynı yayınevinin basımı) veya kütüphane sorumlusu tarafından belirlenen 1 kitabın kütüphaneye teslim edilmesi gerekmektedir
2- Bu yönergede sözü edilen tüm ceza işlemleri Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğü Komisyonu teklifi ve onayı ile belirlenir ve uygulanır.
Yayın Ayırtma
Madde 15-
1- Ödünç verilecek kitaplar için ayırma işlemi yapılır.
2- Ayrılan kitaplar duyurudan itibaren 1 gün içinde alınmazsa ayırma işlemi iptal edilir.
Elektronik Kaynaklardan ve Dijital Arşivden Yararlanma
Madde 16- Kütüphane kullanıcıları kütüphane içinde IP erişimi ile abone olunan elektronik kaynaklara yerleşke içinden erişim sağlayabilirler. Aynı zamanda kullanıcı üyeliği ile çevrimiçi olarak da ilgili kaynaklara erişim mümkündür. Bu kullanım sırasında üretici firma ile kütüphane arasında yapılan lisans anlaşmasına uyulması zorunludur. Otomasyon üzerinden giriş yapılarak dijital kaynaklara erişim sağlanır.
Üyelik
Madde 17-
1- Araştırma statüsündeki kütüphaneler hariç diğer tüm birim kütüphanelerine üye olmak isteyen herkes üye olabilir.
2- Kayıt için istenen bilgiler eksiksiz verilir.
3- Üyeler bu yönergede yazılı tüm ilkelere ve kütüphane kurallarına uymayı kabul ederler.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Müzecilik Faaliyetleri ve Uygulamaları
Müze Koleksiyonlarının Edinimine Dair
Madde 18- Müze envanterine katılacak yeni eser edinimleri, satın alma veya bağış yoluyla gerçekleştirilir. Edinimde yer alacak eserlerin seçimi Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğü ile müze sorumluları ve müze birimi görevlilerinin çalışmaları sonucu belirlenir.
Madde 19- Müze envanterine katılması kararlaştırılan eserler Müze Birimi tarafından tasnif ve tanımlama işlemlerine tabi tutulur. Envantere girişi kararlaştırılan her eser Müze Birimi tarafından envanter numarası alır.
Müze Envanterinin Korunması
Madde 20- 2863 sayılı Kanun kapsamına giren korunması gerekli taşınır ve taşınmaz kültür varlıklarının korunması ve değerlendirmesini ilişkin çalışmaları kapsar. Kanun kapsamına giren varlıklar Kütüphaneler ve Müzeler Müdürlüğünün kontrolünde kanuna ilişkin çalışmalarla yürütürlür.
Madde 21- Edinime katılan eser Müze Birimi Çalışanı tarafından gerekli görülürse ilgili eser Önleyici Koruma Uygulamalarına tabi tutulabilir.
Madde 22- Müze Birimine ait müze yeri, gerekli ayrı bir bölümde, kültür ve tabiat varlıklarının teşhirine, depolanmasına ve grup ziyaretlerine uygun olacak şekilde oluşturulur.
Madde 23- Müze yeri; yangın, sabotaj ve hırsızlığa karşı emniyet tedbirlerine ilişkin önlemlerin alınmış olduğu ortamda oluşturulur.
Müze Faaliyetleri ve Uygulamalarına Dair
Madde 24- Müze envanterinde yer alan mevcut eserlerin tasnifi ve sergilenmesi mümkün oldukça kronolojik bir sistem ile yapılmaya çalışılır. Müze görevlileri taşınır ve taşınmaz kültür varlıklarına ilişkin gerekli araştırmaları ve tanıtılmasını yapacak çalışmaları gerçekleştirir.
Müze Sergi Faaliyetlerine Dair
Madde 25- Müzeler, genel sergileme faaliyetlerinin yanı sıra; özellik taşıyan malzemelerinden özel konulu sergiler, kişisel çalışmalar, kurum koleksiyonları ve özel koleksiyonlardan oluşan gerek yurt içi gerekse yurt dışında sergiler açabilirler.
Madde 26- Müzecilik faaliyetleri, sergi, envanter kayıtları ve çalışma zamanları Özel Müzeler ve Denetimleri Hakkında Yönetmeliğine bağlı belirlenir.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Diğer Hükümler
Madde 27- Kütüphanelerin açılış kapanış saatleri ve buna bağlı olarak personelin çalışma zamanları Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğü tarafından belirlenir.
Madde 28- Bu yönerge Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğü Komitesinin kabulü tarihinden itibaren yürürlüğe girer.
Madde 29- Bu yönerge hükümlerini Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğü yürütür.
