ATATÜRK KİTAPLIĞI DİJİTALLEŞTİRME VE AÇIK ERİŞİM POLİTİKASI

Amaç

Bu politika ile Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğü koleksiyonları dahilinde bulunan kültür varlıklarını ve nadir eserleri dijitalleştirmek, dijital ortamda üretilen yayınları ücretsiz olarak internet ortamında kullanıcıların erişimine sunmak, iş sürecinin kural ve yöntemini oluşturmak, sorumluluk alanlarını tanımlamak ve varlıkların kullanım şartlarını belirlemek amaçlanmıştır.

Bu bağlamda Atatürk Kitaplığı, ulusal ve uluslararası araştırmalara katkıda bulunmak, halkın kültürel gelişimini ve eğitim öğretimi desteklemek amacıyla kültürel varlık ve bilgi kaynağını dijital ortamda, telif haklarına uygun bir biçimde erişime açmayı hedefler.

Kapsam

Bu politika Atatürk Kitaplığı kullanıcı ve üyelerinin yanı sıra Atatürk Kitaplığı ilgili birimlerini, arşivleri, dijitalleştirilmiş ve dijital ortama doğmuş koleksiyonlarını, yayınlarını ve bir etkinlik sonucunda ya da içerisinde üretilmiş somut ya da soyut sanatsal, entelektüel, tarihi değere sahip varlıklarını kapsar.

Yetki Alanı ve Politikanın Etkisi

İBB Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğü Atatürk Kitaplığı koleksiyonu dahilinde bulunan nadir eser, haritalar, albümler, kartpostallar, belgeler, gazete, gazete kupürleri, kitaplar, fotoğraflar, görsel-işitsel varlıklar ve dijital ortamda üretilmiş Atatürk Kitaplığı yayınlarının yanı sıra müzeler bünyesinde bulunan kültürel, sanatsal varlıklar ve bütün üyeler bu politikanın kapsamı dahilindedir.

Haklar, Görevler ve Sorumluluklar

• Müdürlük bünyesinde bulunan varlıkların güncel ve teknolojik gelişmeler takip edilerek gerekli politika, proje ve planlar ile yönetilmesi,
• Dijitalleştirmeye uygun olanlarının veri kaybına neden olmaksızın taranarak dijitalleştirilmesi,
• Uygun fiziksel ortam ve şartlarda tutularak korunması,
• Erişime sunulmak üzere bibliyografik kayıtlarının uluslararası standartlara uygun olarak kütüphane otomasyon sistemi üzerinde oluşturulması,
• Erişim kolaylığını sağlamak ve tanınırlığı arttırmak için açık erişim rehberlerine üyeliklerin sağlanması,
• Koleksiyon geliştirme stratejilerinin planlanması ve uygulanması,
• Erişim koşullarının telif ve KVKK kurallarına uygun olarak düzenlenmesi,
• Erişime açılan varlıkların Creative Commons vb. lisansları ile kullanım şartlarının belirlenmesi,
• Kullanım ve erişim sorunlarının giderilmesi,

Yararlanma Hakkı

Atatürk Kitaplığı Dijital Arşivinden yararlanma hakkı aşağıda belirtilen koşullarda gerçekleştirilir.

• İsteyen herkes Atatürk Kitaplığı’nın web sitesinden üyelik gerçekleştirerek sistemde erişime açık olan arşiv kaynaklarına serbestçe erişebilir.
• Sistemde yer alan arşiv kaynağı kullanıldığında kaynak için belirtilen telif, lisans ve kullanım koşullarına uymak gerekli ve zorunludur.
• Müdürlük koleksiyonuna ait olan varlıkların kullanımında ilgili koleksiyona atıfta bulunmak etik, lisans ve kullanım koşulları gereği zorunludur.

Saklama, Koruma ve Erişim Standartları

İBB Kütüphaneler ve Müzeler Müdürlüğü bünyesinde tarihi, kültürel, sanatsal, bilimsel değere sahip tüm varlıkları, arşiv niteliği taşıyan belgeleri uygun koşullarda korumayı, gelecek nesillere ulaştırmayı ve telif kuralları doğrultusunda araştırmacı ve ilgililerin erişimine açmayı taahhüt eder.

Bunun için;

• Varlıkları uygun ışık ve nem ortamında saklama koşullarını oluşturur,
• Gerekli durumlarda konservasyon ve restorasyon işlemini gerçekleştirir,
• Uygun format ve çözünürlüklerde dijitalleştirilir,
• Uluslararası standartlarda üst veri kullanır ve FAIR (Findable - Accessible - Interoperable - Reusable) ilkelerine uyar.
• OAI-PMH (Open Archives Initiative - Protocol for Metadata Harvesting) ile uyumlu çalışırak alt yapılar kurar.

Koleksiyondan Çıkartma

İBB Kütüphaneler ve Müzeler Müdürlüğü insani değerlere ve etik kurallara aykırılık gösteren varlığı koleksiyondan çıkarma hakkını saklı tutar.