İstanbul Vakıflar Bölge Müdürlüğünde Mezarlıklar sorumlusu olarak görev yapan Mimar Fazıl İsmail Ayanoğlu, görevli olduğu yıllarda, tahminen 1935 yılında başladığı çalışmasını 1946 yılında bitirip Kültür Bakanlığı’na teslim etmiş ve 1975 yılında vefat etmiştir. Ayanoğlu’nun hayatı hakkında fazla bir bilgiye ulaşamadık, ancak bu çalışmasının bilgilerine yine kendisi tarafından dosya önsözlerine yazdığı tarihlerden ulaşmaktayız. Yazarın diğer kitap ve yazıları şunlardır: Okmeydanı ve Okçuluk Tarihi, Vakıflar İdaresince Tanzim Ettirilen Tarihî Makbereler, Fatih Devri Ricali Mezar Taşları ve Kitâbeleri.

Ayanoğlu, öncelikle İstanbul mezarlıklarını, cami ve türbeler çevresinde bulunan mezar taşlarını incelemiş, kendi tasnif ve önsözlerinde de görüleceği üzere mezar taşlarını mesleklere göre derlenmiştir. İstanbul mezar taşlarını 8 dosyada toplamış, sonradan bulduklarını da 11 ve 12. dosyalara ek olarak almıştır. İstanbul mezar taşlarını bitirdikten sonra Osmanlı Devleti’nin ilk başkenti olan Bursa’daki mezar taşlarını (dosya 9 ve 11) ve ardından da 2. başkent olan Edirne’nin mezar taşları ve sebillerini (dosya 10) hazırlamıştır. Başlangıç tarihi hakkında herhangi bir bilgimiz olmayan bu devasa eser, Ayanoğlu’nun dosya başlarında yazdığı önsözlerdeki tarihlere göre (resimler çekilip dosyalandıktan sonra) 1935 ile 1946 yılları arasında 12 dosya olarak hazırlanmıştır. Belgesel niteliğindeki bu devasa eserde yer alan 2.307 mezar taşının tasnifi hakkında şu bilgileri verelim:

1. Yeniçerilere ait mezar taşları: 215

2. Saray erkânı ve memurlara ait mezar taşları: 275

3. Askerî teşkilâta ait mezar taşları: 160

4. Sanatkârlar: 391

5. Sanat itibariyle değerli mezar taşları: 127

6. Tarikat erbabına ait mezar taşları: 143

7. Şair ve müelliflere mezar taşları: 275

8. Manzum tarihler düşülmüş mezar taşları: 97 3=100

9. Bursa mezar taşları: 281

10. Edirne mezar taşları: 301, Edirne sebilleri: 39, toplam 340

11. Bursa ve önceki b.lümlere ait ilave taşları

12. İlk 8 dosyaya ait ilave taşlar